روش‌های درمان نفخ با طب سنتی: آشنایی با داروهای درمان نفخ شکم

یکی از معضلاتی که بسیاری از افراد با آن مواجه هستند، نفخ شکم است. نفخ یک فرایند بیولوژیکی طبیعی است و به طور میانگین هر شخص روزانه ۵ تا ۱۵ بار آن را تجربه می‌کند. اما بدون شک برخی عوامل در ایجاد آن موثر هستند. برای درمان نفخ با طب سنتی می‌توانید از اصلاح سبک زندگی، داروهای گیاهی و بادشکن‌ها استفاده نمایید.

نفخ شکم چیست؟

بسیاری از افراد بیشتر اوقات دچار نفخ شکم می‌شوند و آن را یک احساس ناخوشایند گوارشی برمی‌شمارند. در حقیقت نفخ احساس پری شکم و سفتی بیش از حد آن است. نفخ شکم اکثرا به سبک زندگی ما وابسته است. بعضی عادات غذایی و سلامتی می‌توانند این عارضه را کم کنند و از ایجاد بی‌رویه آن جلوگیری کنند. به طور مثال، دراز کشیدن بلافاصله بعد از مصرف غذا می‌تواند سبب به وجود آمدن نفخ و ناراحتی در شکم شود.

درمان‌های زیادی برای رفع نفخ توصیه شده است. از درمان‌های خانگی گرفته تا داروهای گیاهی و شیمیایی که بسیار پرکاربرد هستند. در اینجا سوالی که پیش می‌آید این است که آیا داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم برای همه افراد توصیه می‌شود؟ برای پاسخ به این سوال، بهتر است ابتدا از علت نفخ خود آگاه شویم تا بهترین درمان را برای آن انتخاب کنیم.

علل نفخ شکم

برای اینکه به درمان نفخ با طب سنتی بپردازیم ابتدا باید علت نفخ شکم را بدانیم. نفخ شکم زمانی اتفاق می‌افتد که گاز در درون روده تجمع پیدا می‌کند. این گازها می‌تواند از طریق بلعیدن هوا به معده و روده راه پیدا کنند. برای مثال جویدن آدامس، صحبت کردن هنگام غذاخوردن، نوشیدن نوشابه‌های گازدار و سریع غذاخوردن می‌توانند سبب تجمع گاز نیتروژن و اکسیژن در روده می‌شوند.

هم‌چنین از دیگر علت‌هایی که سبب تجمع گاز و نفخ شکم می‌شود، هضم غذا است که در حین گوارش باعث ایجاد گاز می‌شود. گازهایی از قبیل هیدروژن، دی اکسیدکربن و متان معمولا پس از مصرف کربوهیدرات‌ها با فرآیند تخمیر ایجاد می‌شوند. تشکیل گاز در بدن یک فرآیند کاملا طبیعی است اما زمانی که بیش از حد و آزاردهنده باشد می‌تواند زندگی طبیعی را مختل کند.

بسیاری از پزشکان طب سنتی براین باور هستند که علت نفخ شکم بسیاری از افراد، سردی مزاج و معده آن‌ها است. لذا آن‌ها پیشنهادشان گرم کردن معده در این افراد است. برخی از افراد به طور روزانه از غذاهای نفاخ زیاد استفاده می‌کنند. از غذاهای نفاخ می‌توان به انواع حبوبات (عدس و لوبیا)، انواع سبزیجات (خیار، کدو، کلم و بروکلی) و برخی میوه‌ها و آبمیوه‌ها و نوشیدنی‌های گازدار اشاره کرد. بنابراین شاید باید در سبک زندگی و نحوه پخت و پز خود تغییراتی ایجاد کنند.

بسیاری از بیماری‌ها هم در ارتباط با افزایش نفخ شکم هستند مثل ناراحتی معده، یبوست، سندروم روده تحریک‌پذیر و … . جالب است بدانید که نفخ شکم می‌تواند به آسانی با داروهای گیاهی بهبود یابد. در اینجا قرار است روش‌های درمان نفخ با طب سنتی به تفکیک گفته شود.

بیشتر بدانید: سوزش معده چیست و چه علتی دارد؟

روش‌های درمان نفخ با طب سنتی ایرانی

یکی از بهترین راه‌های بهبود نفخ شکم، درمان نفخ با طب سنتی است. در طب سنتی ابتدا اصلاح الگوی غذاخوردن انجام می‌شود و به فرد آداب صحیح غذا خوردن و سبک زندگی درست آموزش داده می‌شود. بسیاری از نفخ‌ها ناشی از عادات بد غذایی هستند. از جمله مهم‌ترین آداب صحیح غذاخوردن در اینجا ذکر شده است:

از نوشیدن آب همراه غذا و بعد از غذا خودداری کنید.

از نوشیدن آب و نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید.

هرگز تا ۲ ساعت پس از مصرف غذا، دراز نکشید و نخوابید.

سعی کنید ۵-۶ وعده در روز میل کنید و وعده‌هایتان را کوچک انتخاب کنید.

غذا را با صبر و حوصله میل کنید و سعی کنید خوب بجوید.

ماست و سالاد یک غذای کامل به حساب می‌آیند. از مصرف ماست و سالاد همراه غذا بپرهیزید.

سعی کنید تا گرسنه نشده‌اید، غذا نخورید و از پرخوری بپرهیزید.

از مصرف غذاهای نفاخ، فست فود و غذاهای دیرهضم مثل ماکارونی و پاستا و … دوری کنید.

روزانه ورزش کنید حتی یک پیاده روی ساده نیز کافی می‌باشد.

در مرحله اول درمان نفخ با طب سنتی اگر پس از ۲-۴ هفته رعایت کردن این اصول، نتیجه‌ای نگرفتید، می‌توانید از داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم استفاده کنید.

داروهای گیاهی برای درمان نفخ شکم

بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به جای مصرف داروهای شیمیایی، از داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم استفاده کنند. زیرا داروی گیاهی، هم عوارض جانبی کمتری دارد و کم خطرتر است و هم فواید سلامتی‌بخش زیادی دارد. در ادامه به معرفی ۵ داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم می‌پردازیم:

سیر (بدبوی پرخاصیت) و اثر آن در درمان نفخ با طب سنتی

یکی از داروهای گیاهی که در درمان نفخ با طب سنتی بسیار متداول است، سیر است. سیر خاصیت آنتی باکتریال بالایی دارد و باکتری‌های کولون و روده را از بین می‌برد و از رشد آن‌ها جلوگیری می‌کند. لذا باعث کاهش گاز ایجاد شده در شکم و بهبود نفخ می‌شود. روش استفاده از سیر به این صورت است که ۲-۳ حبه سیر را در آب گرم له می‌کنیم. در مرحله بعد به آن کمی پودر زنجبیل اضافه می‌کنیم و آن‌ها را مخلوط می‌کنیم. حالا می‌توانید آن را میل کنید.

آویشن (خوشمزه‌ترین دارو گیاهی برای درمان نفخ با طب سنتی)

آویشن، یکی از خاص‌ترین ادویه‌های شناخته شده در جهان است که بسیار کاربرد درمانی دارد. از جمله مهم‌ترین خواص آن می‌توان به نقش آن در بهبود سرفه در سرماخوردگی اشاره کرد. بسیاری از شربت‌های دارویی که در داروخانه‌ها برای رفع سرفه استفاده می‌کنند از آویشن ساخته شده‌اند. هم‌چنین، آویشن در رفع مسمومیت‌های غذایی و باکتری‌های روده نیز بسیار موثر است.

اگر به دنبال یک داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم هستید، آویشن را فراموش نکنید که در درمان نفخ معده بسیار استفاده می‌شود. می‌توان هم در غذاها از آن استفاده کرد و هم آن را به صورت جوشانده با آب جوش میل کرد.

زردچوبه (پرکاربردترین ادویه)

زردچوبه از دیگر مواردی است که در درمان نفخ با طب سنتی بسیار می‌تواند موثر باشد. زردچوبه یکی از ادویه‌هایی است که روزانه همه ایرانی‌ها به عنوان طعم‌دهنده به غذاهای خود اضافه می‌کنند. زردچوبه به خاطر داشتن کورکیومین، دارای خواص آنتی اکسیدانی بالایی می‌باشد که نه‌تنها ضد سرطان است بلکه به بهبود نفخ شکم نیز کمک می‌کند.

مصطکی (درمان بسیاری از دردها) در درمان نفخ با طب سنتی

یکی از معروف‌ترین انواع داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم، مصطکی است. مصطکی گیاه زردرنگی است که بیشتر روغن و شیره آن در درمان استفاده می‌شوند. ماساژ شکم با روغن مصطکی می‌تواند به گرم کردن معده و کم کردن نفخ معده کمک کند. در حقیقت علاوه بر دارودرمانی، درمان نفخ با طب سنتی می‌تواند از طریق مالیدن روغن نیز باشد. مالیدن روغن بر روی شکم اصول خاصی دارد و باید حتما زیر نظر متخصص آموزش ببینید.

سیاه‌دانه (به جز مرگ، درمان همه بیماری‌هاست) و درمان نفخ با طب سنتی

سیاه‌دانه به دلیل داشتن تیموکینون دارای خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی بالایی است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند که به جز مرگ، در سیاه‌دانه شفای همه بیماری‌ها وجود دارد. بسیاری از ناراحتی‌ها و بیماری‌ها با سیاه دانه بهبود می‌یابند. برای مثال دوسین یا مصرف سیاه‌دانه و عسل یکی از پرکاربردترین شیوه‌های طب سنتی در درمان یبوست است. از سیاه‌دانه هم می‌توان در غذاها استفاده کرد و هم از روغن آن در درمان نفخ با طب سنتی استفاده می‌شود. 

آشنایی با داروهای بادشکن

اگر با هیچ کدام از روش‌های بالا بهبود حاصل نشد، در مرحله بعد درمان نفخ با طب سنتی، استفاده از داروهای بادشکن است. در اینجا به ۲ بادشکن معروف اشاره خواهد شد.

دایمتیکون

یکی از معروف‌ترین قرص‌های ضدنفخ که در درمان نفخ با طب سنتی استفاده می‌شود، دایمتیکون نام دارد. دایمتیکون نفخ را به صورت آهسته از بدن خارج می‌کند. این قرص با ایجاد پیوند با مواد غذایی داخل لوله گوارش و کمک به دفع آن‌ها، اثر خود را می‌گذارد. این دارو می‌تواند عوارض جانبی مثل سردرد و تهوع داشته باشد. این دارو هم به شکل قرص و هم به شکل قطره موجود است.

کارمینت

دومین داروی گیاهی برای درمان نفخ شکم، کارمینت است. کارمینت از سه گیاه نعنا، بادرنجبویه و گشنیز تشکیل شده است و می‌تواند در عرض ۱۵ دقیقه کاملا درد و نفخ را از بین ببرد. روش استفاده از آن بدین صورت است که ۵۰ قطره از آن را به نصف استکان آب یا آبمیوه اضافه کرده و میل کنید. تاکنون هیچ عوارض جانبی از کارمینت دیده نشده است.