روماتیسم چیست؟

روماتیسم به مجموعه‌ای از بیماری‌های خود ایمنی گفته می‌شود که موجب التهاب، درد و سفتی در عضلات می‌شود. این بیماری می‌تواند با علائم مختلفی خود را نشان دهد.

توجه داشته باشید که تشخیص و درمان روماتیسم بسیار مهم و حائز اهمیت است. چرا که پیشرفت زیاد این بیماری می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای فرد به دنبال داشته باشد. اگر دوست دارید با این بیماری بیشتر آشنا شوید، مطالعه این مطلب برای شما بسیار مفید خواهد بود.

 علائم روماتیسم چیست؟

علائم روماتیسم بسته به نوع بیماری متفاوت است. با این حال، برخی از علائم مشترک روماتیسم عبارتند از:

• درد و سفتی مفاصل
• تورم مفاصل
• قرمزی و گرما در مفاصل
• خستگی
• کاهش وزن
• تب
• تغییر در پوست
• تغییر در عملکرد اندام‌های داخلی

توجه داشته باشید که شدت علائم این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. به همین دلیل ضروری است که حتما برای تشخیص و درمان به متخصصان مربوطه مراجعه شود.

علائم روماتیسم شدید

روماتیسم شدید با علائم مختلفی خود را نشان خواهد داد. اگر شما یا هر فرد دیگری علائم زیرا را دارا باشید، ممکن است به یکی از روماتیسم‌های شدید مبتلا باشید:

• اختلالات خونی
• تب شدید
• درد مفصلی شدید
• دفرمیته شدن مفاصل
• مشکلات خونی
• مشکلات قلبی
• مشکلات عصبی
• خستگی
• تغییرات پوستی

توجه داشته باشید که تشخیص این بیماری حتما باید توسط متخصص با آزمایش‌های تکمیلی انجام گیرد.

علائم روماتیسم مغزی چیست؟

افراد مبتلا به روماتیسم مغزی یک سری علائم را تجربه خواهند کرد. از مهم‌ترین این علائم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• کاهش حافظه
• مشکل در تمرکز
• کندی ذهنی
• اختلال در قضاوت
• مشکلات در یادگیری مطالب جدید
• افسردگی
• اضطراب
• بیخوابی
• تغییرات شخصیتی
• ضعف عضلانی
• لرزش
• عدم تعادل
• هماهنگی ضعیف
• مشکلات در راه رفتن
• سردردهای مزمن و شدید
• بی‌حسی
• گزگز
• سوزن سوزن شدن
• اختلالات بینایی
• تشنج

علائم روماتیسم خونی چیست؟

روماتیسم خونی یا لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE) یک بیماری خودایمنی است که می‌تواند باعث التهاب در سراسر بدن شود. علائم روماتیسم خونی بسته به اندام‌های درگیر متفاوت است. برخی از علائم شایع روماتیسم خونی عبارتند از:

• درد و تورم مفاصل
• بثورات پوستی
• تب
• خستگی
• کاهش وزن
• مشکلات کلیوی
• مشکلات قلبی
• مشکلات عصبی
• مشکلات خونی

درد و تورم مفاصل یکی از شایع‌ترین علائم روماتیسم خونی است. این علائم معمولا در دست‌ها، مچ، آرنج‌ها، زانوها و پاها دیده می‌شوند. بثورات پوستی نیز یکی از علائم شایع روماتیسم خونی است. این بثورات معمولا در صورت، گردن، سینه و بازوها دیده می‌شوند. تب، خستگی و کاهش وزن نیز از علائم شایع روماتیسم خونی هستند.

علائم روماتیسم خونی می‌توانند به تدریج یا به سرعت ظاهر شوند. شدت علائم نیز در افراد مختلف متفاوت است. در برخی افراد، علائم خفیف هستند و فقط در دوره‌های زمانی کوتاه ظاهر می‌شوند. در برخی دیگر، علائم شدید هستند و به طور مداوم وجود دارند.

تشخیص روماتیسم

یکی از مهم‌ترین سوالاتی که ممکن است برای هر فرد پیش آید این است که بیماری روماتیسم را چگونه می‌توان تشخیص داد؟

در پاسخ باید بگوییم که تشخیص روماتیسم می‌تواند دشوار باشد؛ زیرا علائم این بیماری مشابه با سایر بیماری‌ها است. برای تشخیص روماتیسم، پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد تا بتواند اطلاعات بیشتری در رابطه با شرایط جسمی بیمار به دست آورد. سپس سابقه پزشکی بیمار را بررسی می‌کنند تا به اطلاعات بیشتری در رابطه با سلامتی او دست یابند. در نهایت ممکن است آزمایش خون، تصویربرداری یا سایر آزمایشات را تجویز کنند. با توجه به نتیجه این آزمایش‌ها می‌توان گفت که فرد به این بیماری مبتلا است یا خیر؟

 دلایل ابتلا به روماتیسم

ابتلا به بیماری روماتیسم دلایل مختلفی دارد که از مهم‌ترین این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژنتیک: برخی از ژن‌ها ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع روماتیسم را افزایش دهند. به همین دلیل گفته می‌شود که عوامل ارثی و ژنتیکی نقش بسیاری در ابتلا به روماتیسم دارد.
• سن: روماتیسم بیشتر در افراد مسن شایع است. به عبارت دیگر افزایش سن شانس ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
• جنسیت: جنسیت یکی دیگر از فاکتورهای اثرگذار بر روی ابتلا به بیماری روماتیسم است. تحقیقات نشان داده است که زنان بیشتر از مردان به روماتیسم مبتلا می‌شوند.
• قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض برخی عوامل محیطی، مانند برخی از عفونت‌ها، ممکن است خطر ابتلا به روماتیسم را افزایش دهد.

علت روماتیسم چیست؟

بررسی‌های علمی نشان داده است که چندین عامل مختلف به صورت هم زمان باید ایجاد شوند تا بیماری روماتیسم رخ دهد. از مهم‌ترین علت‌های رماتیسم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

اختلالات خودایمنی

در بسیاری از انواع روماتیسم، سیستم ایمنی بدن به اشتباه آنتی‌بادی‌هایی علیه بافت‌های سالم خود تولید می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها به همراه سلول‌های التهابی، به غشاهای سینوویال مفاصل حمله کرده و باعث التهاب مزمن، تخریب غضروف و استخوان می‌شوند. توجه داشته باشید که مکانیسم دقیق این اختلالات هنوز به طور کامل شناخته نشده است.

تماس با برخی مواد شیمیایی

تماس با برخی مواد شیمیایی، مانند سیلیکا، آزبست و ترکیبات آلی، می‌تواند باعث التهاب و آسیب به مفاصل شود. این مواد شیمیایی ممکن است به طور مستقیم به سلول‌های مفصلی آسیب رسانده یا باعث تولید رادیکال‌های آزاد و افزایش استرس اکسیداتیو شوند.

فاکتورهای ژنتیکی

مطالعات نشان داده‌اند که برخی ژن‌ها، به ویژه ژن‌های مرتبط با سیستم ایمنی، خطر ابتلا به بیماری‌های خودایمنی را افزایش می‌دهند. این ژن‌ها ممکن است در تولید پروتئین‌های خاصی دخیل باشند که باعث حساسیت بیشتر افراد به محرک‌های محیطی و بروز واکنش‌های خودایمنی می‌شوند.

عفونت‌ها

برخی عفونت‌ها، مانند عفونت‌های ویروسی و باکتریایی، می‌توانند به عنوان محرک اولیه برای شروع واکنش خودایمنی عمل کنند. این عفونت‌ها ممکن است با تقلید از آنتی‌ژن‌های خودی، سیستم ایمنی را تحریک کرده و باعث تولید آنتی‌بادی‌های واکنش‌گر متقابل شوند.

سیگار کشیدن

نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار، با تاثیر بر سیستم ایمنی، عروق خونی و ماتریکس خارج سلولی، به طور قابل توجهی خطر ابتلا به روماتیسم، به ویژه آرتریت روماتوئید، را افزایش می‌دهند. سیگار همچنین با کاهش اثربخشی درمان‌های دارویی همراه است.

دیگر عوامل

اضافه وزن و چاقی با افزایش سطح سایتوکین‌های التهابی، مقاومت به انسولین و اختلال در عملکرد سلول‌های چربی، به التهاب مزمن و تخریب مفاصل کمک می‌کنند. علاوه بر این افزایش سن، تفاوت‌های هورمونی و همچنین آسیب‌های مفصلی، مانند شکستگی‌ها و دررفتگی‌ها، می‌توانند به عنوان یک عامل خطر برای بروز برخی انواع روماتیسم عمل کنند. این آسیب‌ها ممکن است باعث التهاب مزمن، تخریب غضروف و تغییر در بیومکانیک مفصل شوند.

علت روماتیسم عصبی چیست؟

روماتیسم عصبی دلایل متنوعی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید، شایع‌ترین علت روماتیسم عصبی است. این التهاب مزمن می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به اعصاب اطراف آسیب برساند. مکانیسم‌های آسیب عصبی در آرتریت روماتوئید متنوع بوده و شامل موارد زیر می‌شود:

واسکولیت

برخی بیماری‌های روماتیسمی با التهاب رگ‌های خونی همراه هستند. این التهاب می‌تواند جریان خون را به اعصاب قطع کرده و باعث آسیب عصبی شود. واسکولیت می‌تواند به صورت اولیه یا ثانویه به بیماری‌های روماتیسمی رخ دهد و به انواع مختلفی از اعصاب، از جمله اعصاب محیطی، ریشه‌های عصبی و نخاع، آسیب برساند. واسکولیت می‌تواند باعث ایجاد علائمی مانند درد، ضعف عضلانی، بی‌حسی و اختلالات حسی شود.

فشردگی عصبی

التهاب و تورم مفاصل می‌تواند به طور مستقیم به اعصاب اطراف فشار آورده و باعث فشردگی آن‌ها شود. این فشار می‌تواند به دلیل تشکیل کیست‌های سینوویال، ضخیم شدن غشاهای سینوویال یا تغییر شکل استخوان‌ها ایجاد شود. فشردگی عصبی معمولاً در ناحیه گردن و کمر رخ می‌دهد و باعث علائمی مانند درد، بی‌حسی و ضعف عضلانی در اندام‌ها می‌شود. فشردگی عصبی در روماتیسم می‌تواند به دلیل تنگی کانال نخاعی، فتق دیسک بین مهره‌ای یا سندرم تونل کارپ ایجاد شود.

مصرف داروها و بیماری‌های مختلف

برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان روماتیسم، مانند داروهای ضد مالاریا و داروهای مهارکننده TNF-آلفا، می‌توانند عوارض جانبی عصبی داشته باشند. این عوارض جانبی معمولاً خفیف و برگشت‌پذیر هستند، اما در برخی موارد می‌توانند شدید و طولانی مدت باشند. همچنین، برخی بیماری‌های همراه با روماتیسم، مانند دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی، نیز می‌توانند خطر ابتلا به روماتیسم عصبی را افزایش دهند.

علت روماتیسم مغزی

از مهم‌ترین دلایلی که می‌توانند موجب ایجاد روماتیسم مغزی شوند، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

التهاب سیستم عصبی مرکزی

التهاب مزمن، مشخصه اصلی بسیاری از بیماری‌های خودایمنی نظیر روماتیسم مفصلی است. این التهاب نه تنها مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند به سیستم عصبی مرکزی نیز گسترش یابد. مکانیسم دقیق این فرایند هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر می‌رسد که سیتوکین‌های التهابی مانند اینترلوکین-۶ و فاکتور نکروز تومور آلفا نقش کلیدی در ایجاد این التهاب عصبی ایفا می‌کنند. این سیتوکین‌ها می‌توانند به سد خونی مغزی آسیب رسانده و نفوذ سلول‌های التهابی به بافت مغز را تسهیل کنند. در نتیجه، فرآیندهای دمیلیناسیون، نورون‌زایی و سیناپتوژنز مختل شده و علائمی مانند خستگی مزمن، اختلالات شناختی، افسردگی و حتی دمانس بروز می‌کنند.

ترومبوز وریدهای مغزی

بیماری‌های روماتیسمی می‌توانند خطر ابتلا به ترومبوز وریدهای مغزی را به دلایل مختلف افزایش دهند. یکی از این دلایل، افزایش ویسکوزیته خون و کاهش جریان خون در اثر التهاب مزمن است. همچنین، برخی داروهای مورد استفاده در درمان بیماری‌های روماتیسمی مانند کورتیکوستروئیدها می‌توانند خطر ترومبوز را افزایش دهند. ترومبوز وریدهای مغزی می‌تواند باعث افزایش فشار داخل جمجمه، ادم مغزی و در نهایت آسیب به بافت مغز شود. علائم این عارضه شامل سردرد شدید، تهوع، استفراغ، اختلالات بینایی و ضعف یک طرفه بدن است.

حمله سیستم ایمنی به گیرنده‌های عصبی

آنتی‌بادی‌های خودایمنی تولید شده علیه برخی آنتی‌ژن‌های خاص می‌توانند به گیرنده‌های عصبی، کانال‌های یونی یا میلین متصل شده و عملکرد طبیعی نورون‌ها را مختل کنند. علاوه بر این، کمپلکس‌های ایمنی تشکیل شده در جریان این بیماری‌ها می‌توانند در رگ‌های خونی کوچک مغز رسوب کرده و باعث التهاب و آسیب به بافت مغز شوند. این مکانیسم‌ها می‌توانند منجر به طیف وسیعی از علائم عصبی از جمله ضعف عضلانی، بی‌حسی، اختلالات تعادلی و مشکلات گفتاری شوند.

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

برخی از عفونت‌ها نیز می‌توانند به طور مستقیم به سیستم عصبی مرکزی آسیب برسانند. به عنوان مثال، عفونت ویروسی مانند ویروس هرپس سیمپلکس می‌تواند باعث التهاب مننژها و انسفالیت شود. همچنین، برخی از باکتری‌ها نیز می‌توانند باعث عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی شوند. این عفونت‌ها می‌توانند علائمی مانند تب، سردرد، سفتی گردن، گیجی و تشنج را ایجاد کنند.

معرفی انواع روماتیسم

بیماری روماتیسم را می‌توان به دو دسته روماتیسم‌های التهابی و غیرالتهابی تقسیم‌بندی کرد. انواع روماتیسم غیر التهابی به شرح زیرند:

• سندرم فیبرومیالژیا
• دژنراتیو ستون فقرات
• آرتروز
• پوکی استخوان

انواع بیماری روماتیسم التهابی به شرح زیرند:

• آرتریت روماتوئید: یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب مفاصل می‌شود. این شایع ترین نوع آرتریت است.
• استئوآرتریت: یک بیماری پیشرونده است که باعث تخریب غضروف مفاصل می‌شود.
• لوپوس سیستمیک: یک بیماری خودایمنی است که می‌تواند بر بسیاری از اندام ها و سیستم های بدن از جمله مفاصل، پوست، کلیه ها، خون و قلب تاثیر بگذارد.
• اسپوندیلیت آنکیلوزان: یک بیماری التهابی است که باعث التهاب مفاصل ستون فقرات و مفاصل دیگر می‌شود.
• نقرس: یک بیماری متابولیک است که باعث ایجاد کریستال های اسید اوریک در مفاصل می‌شود. این باعث درد شدید و تورم می‌شود.
• روماتیسم پا، شانه و سایر قسمت‌های بدن

توجه داشته باشید که روماتیسم طیف وسیعی از بیماری‌های مختلف را در برمی‌گیرد. به همین دلیل موارد گفته شده تنها چندین مورد از روماتیسم‌های شایع است.

 خطرناکترین نوع روماتیسم

خطرناکترین نوع روماتیسم، آرتروز است. آرتروز یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب مفاصل می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث آسیب دائمی به مفاصل، از جمله خمیدگی و سفتی مفاصل، درد و کاهش قدرت شود. جالب است بدانید که آرتروز همچنین می‌تواند باعث ایجاد عوارض جدی در سایر اندام‌ها، مانند قلب، ریه‌ها و چشم‌ها شود. به همین دلیل توصیه می‌شود حتما پس از مشاهده علائم این بیماری به متخصصان طب سنتی مراجعه کنید تا بهترین برنامه‌‌درمانی برای شما در نظر گرفته شود.

 روماتیسم پا

بیماری روماتیسم می‌تواند بر روی قسمت‌های مختلف بدن تاثیر بگذارد. اگر تاثیرگذاری بیماری بر روی پا باشد، گفته می‌شود که فرد به روماتیسم مفصلی پا مبتلا شده است. از مهم‌ترین علائم روماتیسم مفصلی پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چکشی شدن انگشتان پا
• ضعف عضلات پا
• حساسیت به لمس
• درد مفاصل و استخوان پا

پیشنهاد مطالعه: درمان درد کف پا

نمونه‌ای از روماتیسم پا

روماتیسم عصبی

روماتیسم عصبی یک اصطلاح کلی برای توصیف التهاب سیستم عصبی است که در اثر یک بیماری خودایمنی ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث آسیب به اعصاب محیطی، اعصاب مرکزی یا هر دو شود.

روماتیسم عصبی می‌تواند باعث طیف وسیعی از علائم شود. این علائم عبارتند از:

• درد و بی‌حسی در دست‌ها، پاها یا سایر قسمت‌های بدن
• ضعف عضلانی
• اختلالات حسی، مانند سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی
• اختلالات حرکتی، مانند لرزش یا اسپاسم
• اختلالات شناختی، مانند مشکل در تمرکز یا حافظه

روماتیسم مفصلی

روماتیسم مفصلی یکی از مهم‌ترین بیماری‌های خودایمنی محسوب می‌شود که بر روی عملکرد مفاصل تاثیر می‌گذارد. این بیماری با علائم زیر خود را نشان می‌دهد:

• درد و سفتی مفاصل، به ویژه در دست‌ها، مچ دست‌ها، آرنج‌ها، زانوها و پاها
• تورم مفاصل
• قرمزی و گرما در مفاصل
• خشکی و درد صبحگاهی در مفاصل
• کاهش دامنه حرکتی مفاصل

نمونه‌ای از روماتیسم مفصلی

روماتیسم خاموش

متخصصان از بیماری روماتیسم به عنوان یک بیماری خاموش یاد می‌کنند. چرا که این بیماری در مراحل اولیه هیچ علائمی نخواهد داشت. توجه داشته باشید که در ابتدای ابتلا به این بیماری ممکن است فرد با کاهش توده عضلانی و همچنین شکستگی بیماری روبه‌رو شود. به همین دلیل آزمایش دوره‌ای برای تشخیص ابتلا از این بیماری می‌تواند بسیار مفید باشد.

بهترین مرکز برای تشخیص و درمان روماتیسم

مراجعه به یک کلینیک طب سنتی معتبر برای تشخیص و درمان روماتیسم بسیار مهم و حائز اهمیت است. ما به تمامی کسانی که در پی درمان این عارضه هستند، مراجعه به کلینیک طب سنتی دکتر صرافان را پیشنهاد می‌کنیم.

شما می‌توانید با مراجعه به این مرکز و دریافت خدمات از متخصصانی مانند دکتر شکوفه حیدری و دکتر مریم منفرد این بیماری را به بهترین نحو ممکن درمان کنید.