درمان افسردگی و بیماری های اعصاب و روان در طب سنتی

درمان افسردگی و بیماری های اعصاب و روان در طب سنتی یکی از بهترین راه‌ها برای درمان افسردگی و اضطراب است که عوارض جانبی ندارد و بر اساس اصلاح مزاج و تقویت بدن انجام می‌شود. افسردگی، حس شایعی است که شاید کمتر کسی آن را در دوران زندگی خود تجربه نکرده باشد و به اصطلاح “سرماخوردگی روح” نامیده می‌شود.

افسردگی ممکن است بدلیل تغییرات فصل، مشکلات زندگی، اتفاق و یا عوامل مختلف دیگر که باعث فشار روانی بر فرد می‌شود، ایجاد شود. در این نوشته سعی می‌کنیم به ریشه افسردگی و درمان آن با کمک طب سنتی ایرانی بپردازیم.

در این ویدیو دکتر روشنایی، در مورد راه های درمان افسردگی توضیح می‌دهند:

علائم تشخیص افسردگی

افرادی که به بیماری افسردگی مبتلا می‌شود، معمولا یک سری علائم را خواهند داشت. از مهم‌ترین این علائم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• افکار خودکشی
• تغییرات قابل توجه در اشتها
• دردهای جسمی مزمن و بدون توجیه
• بی‌خوابی یا پرخوابی مفرط
• نوسانات خلقی شدید و غیرقابل کنترل
• از دست دادن کامل انگیزه و انرژی
• احساس گناه و پوچی عمیق
• مشکل در تمرکز و تصمیم‌گیری
• تحریک‌پذیری و بی‌قراری شدید
• انزوای اجتماعی و دوری از جمع

عوامل موثر در بروز افسردگی

افسردگی حالت روحی است که به دنبال پاره ای شرایط درونی و بیرونی اتفاق می افتد. عوامل بیرونی افسردگی می تواند شامل شرایط اقتصادی و اجتماعی، انواع مشغله های ذهنی، بی تحرکی، استرس های شدید کاری و… باشد. از سوی دیگر عوامل فیزیکی در برگیرنده سبک نادرست تغذیه هستند که بلغم و سودا را در بدن فرد بالاتر برده و مزاجش را سرد می کند. مصرف غذاهایی همچون ترشیجات، غذاهای فست فودی، کنسروجات،خوردن مداوم گوشت گاو، مصرف بیش از حد خوراکی هایی مانند قارچ، عدس بادمجان و… پس از مدتی خلط سودا ایجاد کرده و بستری برای بروز افسردگی فراهم می کند. البته در مواردی افراد تغذیه مناسب دارند، اما کارکرد مشکل دار کبد و سیستم گوارشی آنها به افزایش سودای بدن دامن می زند. بنابراین در طب سنتی افراد دچار افسردگی از تمام جوانب مورد ارزیابی قرار می گیرند تا درمان کارسازی به آنها تجویز شود.

انواع افسردگی

بیماری افسردگی را بر اساس مدت زمان، شدت و همچنین علائم می‌توان به شکل زیر تقسیم‌بندی کرد:

افسردگی تک قطبی (اختلال افسردگی اساسی)

افسردگی تک قطبی که به عنوان اختلال افسردگی اساسی (MDD) شناخته می‌شود، فراتر از یک احساس غم و اندوه ساده است. این اختلال، با دوره‌های طولانی و شدید افسردگی مشخص می‌شود و می‌تواند عملکرد فرد را در زمینه‌های مختلف زندگی مختل کند. افراد مبتلا به MDD، اغلب احساس پوچی، ناامیدی و بی‌ارزشی می‌کنند. آن‌ها ممکن است علاقه خود را به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت می‌بردند، از دست بدهند و دچار تغییرات قابل توجهی در اشتها، خواب و سطح انرژی خود شوند. این نوع افسردگی، می‌تواند تأثیر عمیقی بر روابط شخصی، عملکرد شغلی و سلامت جسمی فرد داشته باشد.

افسردگی مالیخولیا (افسردگی سودازدگی)

افسردگی مالیخولیا، که به عنوان زیرگروهی از MDD شناخته می‌شود، با علائم شدیدتر و عمیق‌تر افسردگی مشخص می‌شود. افراد مبتلا به مالیخولیا، اغلب دچار احساس گناه شدید، ناامیدی و بی‌ارزشی هستند. آن‌ها ممکن است از نظر جسمی و روانی به شدت رنج ببرند و دچار اختلالات خواب، اشتها و انرژی شوند. این نوع افسردگی، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد شناختی و جسمی فرد داشته باشد و نیاز به درمان تخصصی و فشرده دارد. درمان مالیخولیا، معمولاً شامل ترکیبی از داروهای ضد افسردگی و روان‌درمانی است که توسط متخصصان مجرب ارائه می‌شود.

افسردگی روان‌پریشی

افسردگی روان‌پریشی، ترکیبی پیچیده از علائم افسردگی و روان‌پریشی است. افراد مبتلا به این نوع افسردگی، علاوه بر احساس غم و اندوه عمیق، دچار علائم روان‌پریشی مانند توهم و هذیان می‌شوند. آن‌ها ممکن است صداهایی را بشنوند که دیگران نمی‌شنوند یا باورهای غلط و غیرمنطقی داشته باشند. این نوع افسردگی، می‌تواند تشخیص و درمان را دشوار کند و نیاز به رویکردی جامع و تخصصی دارد.

افسردگی فصلی (اختلال عاطفی فصلی)

افسردگی فصلی، که به عنوان اختلال عاطفی فصلی (SAD) شناخته می‌شود، نوعی افسردگی است که با تغییر فصول سال مرتبط است. این اختلال، معمولاً در فصول پاییز و زمستان بروز می‌کند، زمانی که میزان نور خورشید کاهش می‌یابد. افراد مبتلا به SAD، ممکن است دچار خستگی، افزایش خواب، افزایش اشتها و کاهش انرژی شوند. نور درمانی، یکی از روش‌های مؤثر در درمان SAD است. در این روش، افراد در معرض نور مصنوعی با شدت بالا قرار می‌گیرند تا کمبود نور خورشید را جبران کنند.

افسردگی سالمندی

افسردگی سالمندی، نوعی افسردگی است که در افراد مسن بروز می‌کند. با افزایش سن، تغییرات هورمونی، عوامل اجتماعی و مشکلات جسمی می‌توانند در بروز افسردگی سالمندی نقش داشته باشند. افراد سالمند مبتلا به افسردگی، ممکن است علائم متفاوتی نسبت به افراد جوان‌تر نشان دهند. آن‌ها ممکن است بیشتر دچار خستگی، بی‌اشتهایی، اختلالات خواب و دردهای جسمی شوند.

افسردگی در زنان

زنان در طول زندگی خود، به دلیل تغییرات هورمونی و عوامل اجتماعی، بیشتر از مردان در معرض افسردگی قرار دارند. افسردگی پیش از قاعدگی، افسردگی پس از زایمان و افسردگی یائسگی، از جمله انواع شایع افسردگی در زنان هستند. خوشبختانه با روان درمانی و توجه به توصیه‌های طب سنتی امکان درمان افسردگی در بانوان فراهم شده است.

افسردگی در مردان

افسردگی در مردان، اغلب با علائم متفاوتی نسبت به زنان بروز می‌کند. مردان مبتلا به افسردگی، ممکن است بیشتر دچار خشم، تحریک‌پذیری و رفتارهای پرخطر شوند. آن‌ها ممکن است علائم افسردگی خود را پنهان کنند و به دنبال کمک حرفه‌ای نروند. این امر، تشخیص و درمان افسردگی در مردان را دشوار می‌کند.

درمان افسردگی و بیماری‌های اعصاب و روان در طب سنتی

مصرف داروهای شیمیایی برای بیماری های اعصاب و روان همیشه خط آخر درمان نیست. در برخی بیماری های روانی خفیف همراه با افت خلق و خو مانند بیقراری و وسواس فکری، درمان افسردگی با طب سنتی بدون عوارض جانبی بهترین انتخاب برای سبک زندگی سالم است.

این روزها بیشتر از هر زمان دیگر در جامعه شاهد تغییر خلق و خوی افراد و بروز حالتهای عصبی، بی قراری و پرخاشگری هستیم. با اینکه بیماری های روانی طیف بسیار گسترده ای از استرس های ساده تا اسکیزوفرنی، اختلالات شخصیتی و حتی جنون کامل را در برمی گیرد، اما شایع ترین مشکل موجود در میان جامعه ما در ایران و حتی جهان افسردگی است.

اختلالی که با بی انگیزگی، رخوت، ناامیدی، بیخوابی شبانه، بد بینی و کاهش اعتماد به نفس همراه است. افسردگی اغلب با غم و اندوه و عدم رضایت از زندگی شکل می گیرد و در صورت عدم توجه به درمان به حالت های بحرانی ختم می شود.

به هر حال افسردگی در دوران حاضر با وجود بحرانهای عاطفی و اجتماعی که در آن به سر می بریم بسیار شایع شده است و باید راهکاری برای آن اندیشید. درمان افسردگی با طب سنتی که مبتنی بر تقویت و اصلاح مزاج انجام می شود و عوارضی هم ندارد شاید بهترین راهکار موجود باشد. تغییر شرایط زندگی در مواقعی تاثیرات عمیقی بر احساسات آدمها می گذارد که اگر تعدیل نشود، می تواند روز به روز اثرات بدتری ایجاد کند.

مطالعه مفید: درمان سردرد با طب سنتی ایرانی

درمان افسردگی و بیماری های اعصاب و روان در طب سنتی چگونه انجام می شود؟

افسردگی در موارد خفیف تنها ذهن، خلق و خو و سیستم عصبی را درگیر می کند، اما در موارد پیشرفته تر می تواند سایر اعضای بدن را تحت تاثیر قرار دهد. در طب سنتی برای درمان این گونه اختلالات، کنترل سبک زندگی و اصلاح مزاج در اولویت قرار می گیرد.

بنابراین دستور العمل های ویژه ای در مورد زمان خواب و بیداری و نوع تغذیه در هر وعده غذایی توصیه می شود. ضمن اینکه اقداماتی مانند فصد و زالو درمانی، حجامت، بادکش و انواع ماساژ با توجه به شرایط و ویژگی های فرد افسرده به کار گرفته می شود.

کلیک کنید: خدمات ویزیت طب سنتی برای درمان بیماری های اعصاب و روان

درمان جایگزین: درمان افسردگی و بیماری های اعصاب و روان در طب سنتی

یک نکته بسیار مهم در شروع درمان افسردگی با طب سنتی احتیاط در مصرف هماهنگ داروهای شیمیایی و گیاهی است. اگر بیمار در حال مصرف داروهای شیمیایی باشد، به هیچ عنوان نباید این داروها را به طور کامل و ناگهانی قطع کرد. در موارد بسیاری پزشک طب سنتی تصمیم می گیرد داروهای گیاهی را هماهنگ با داروهای شیمیایی تجویز کند.

این راهکار تلفیقی معمولا تا چند ماه ادامه پیدا می کند و در صورت مشاهده علائم بهبودی اگر امکان قطع داروهای شیمیایی صلاحدید پزشک باشد، به تدریج داروهای گیاهی جایگزین می شود. پس از ادامه این روند درمان هنگامی می توان گفت درمان با موفقیت همراه بوده که بعد از قطع کامل داروهای گیاهی و شیمیایی فرد در سلامت کامل روحی باشد.

چرا درمان افسردگی با طب سنتی بهتر است؟

حتما مشاهده کرده اید افرادی که برای درمان موارد اضطرابی به پزشک مراجعه می کنند، انواع مختلفی از داروهای شیمیایی به آنها تجویز می شود. متاسفانه با وجود اینکه این داروها تا حد زیادی اثر بخش هستند، اما در طولانی مدت عوارض جانبی متفاوتی برای فرد ایجاد خواهند کرد.

داروهای افسردگی بعد از مدتی به فرد احساس وابستگی به دارو می دهند. به طوری که فرد تصور می کند بدون مصرف دارو قادر به زندگی طبیعی نیست.

از سوی دیگر قطع این داروها در مواقعی تاثیرات روحی و جسمی بدی به دنبال دارد. به نظر می رسد این دلایل به تنهایی استناد خوبی برای جایگزینی داروهای گیاهی و بدون عارضه باشد. معمولا بیماران پس از مدتی مصرف داروهای گیاهی آرامش روحی شان را باز می یابند. ضمن اینکه سبک زندگی و تغذیه سالمی را در پیش خواهند گرفت.

راهکارهای درمان استرس با طب سنتی

برای درمان اضطراب با طب سنتی انواع عصاره های گیاهی تجویز می شود که موثرترین آنها قطره های حاوی اسطوخودوس و سنبل الطیب است. این نوع گیاهان دارویی بر بهبود استرس، بی خوابی، اضطرابهای شدید و تنش های فیزیکی موثر بوده و سودای اضافه بدن را مهار می کند. اسطوخودوس گیاهی گلدار بنفش رنگ از گونه نعناعیان محسوب می شود.

این گیاه پرخاصیت عطر عمیق و منحصربه فردی دارد که هم به صورت اسانس آرام بخش و هم داروهای خوراکی تجویز می شود. گیاه اسطوخودوس خواص تسکین بخشی روی استرس، فشار خون بالا، بی خوابی، افکار پریشان و سردردهای عصبی و میگرنی و.. دارد. در ضمن اخلاط بلغم و سودا که عامل افسردگی هستند را از بدن خارج می کند.

سنبل الطیب برای درمان استرس

سنبل الطیب هم با دارا بودن خواص مشابه اسطوخودوس اثرات مثبتی بر ناآرامی های روحی و اضطراب درونی دارد. این داروی گیاهی حاوی گاما آمینو بوتیریک و لینارین فعالیت سلول های عصبی را تنظیم کرده و به خواب راحت و کاهش استرس کمک می کند.

تاثیر در بهبود آلزایمر و رفع گرفتگی و دردهای عضلانی مصرف این گیاه را در طیف گسترده تری از درمانهای گیاهی امکان پذیر کرده است. به طور کلی عصاره های گیاهی که بر تقویت اعصاب تمرکز دارند با بهبود کارکرد انتقال دهنده های عصبی، فعالیت مغز و سیستم عصبی را تقویت کرده و از بروز حالت های افسردگی و پرخاشگری جلوگیری می کند.

شربت سودا در بهبود خلق و خو

شربت سودا یکی دیگر از فراورده ها برای درمان افسردگی با طب سنتی است. این شربت به عمیق ترین بخش های بدن نفوذ پیدا کرده و مواد سوداوی و رسوب کرده و سوخته را از بدن دفع می کند. در واقع خلط سودا ناشی از سوختن خلط صفرا و دم است که با رسوب مداوم در بدن بیماری های مختلف ایجاد می کند.

با خروج این مواد زائد از بدن حالت های افسردگی و وسواس، دردهای سیاتیک و مفصلی، خارش و لکه ها و حساسیت های پوستی قابل درمان هستند. برای درمان موثر افسردگی با طب سنتی بهترین راهکار استفاده همزمان شربت سودا و عصاره های ترکیبی سنبل الطیب و اسطوخودوس است. مصرف مداوم این ترکیبات با دفع سودا و بلغم زائد مغز در  بهبود علائم افسردگی و وسواس فکری اثربخش هستند.

پیشگیری از افسردگی از نظر طب سنتی

برای اینکه از بروز بیماری افسردگی جلوگیری کنید، ضروری است به نکات زیر توجه داشته باشید:

خواب کافی داشته باشید

خواب کافی و منظم، به‌ویژه در ساعات شب، برای حفظ تعادل مزاج و پیشگیری از افسردگی حیاتی است. اختلال در خواب، به‌ویژه کم‌خوابی، می‌تواند منجر به افزایش سودا و تشدید علائم افسردگی شود. توصیه می‌شود افراد در ساعات اولیه شب به خواب بروند و در ساعات اولیه صبح بیدار شوند. این الگوی خواب، با ریتم طبیعی بدن همخوانی دارد و به حفظ سلامت روان کمک می‌کند. ایجاد یک محیط آرام و تاریک برای خواب، پرهیز از مصرف مواد محرک مانند کافئین و نیکوتین قبل از خواب و انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن یا مطالعه قبل از خواب، می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.

ورزش کنید

ورزش‌های ملایم و منظم، مانند پیاده‌روی، یوگا، تای‌چی و شنا، نقش مهمی در پیشگیری از افسردگی دارند. فعالیت بدنی، باعث افزایش گردش خون، بهبود خلق‌وخو و کاهش سودا می‌شود. ورزش، با افزایش ترشح اندورفین‌ها که به‌عنوان هورمون‌های شادی‌آور شناخته می‌شوند، به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند. بهتر است حداقل روزی ۳۰ دقیقه ورزش کنید.

روابط سالم داشته باشید

انزوای اجتماعی، یکی از عوامل خطر ابتلا به افسردگی است. ارتباط با دوستان و خانواده، شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و معنوی و داشتن روابط سالم و حمایت‌کننده، به حفظ سلامت روان کمک می‌کند. توصیه می‌شود افراد در فعالیت‌های گروهی شرکت کنند، با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانند و در صورت نیاز، از حمایت متخصصان روان‌شناسی و مشاوره بهره‌مند شوند.

به تغذیه خود توجه کنید

غذاهای گرم و تر، مانند سوپ‌های گرم، آش‌ها، خورشت‌ها، میوه‌های شیرین و سبزیجات پخته، به تعادل مزاج و کاهش سودا کمک می‌کنند. بهتر است افراد از مصرف غذاهای سرد و خشک، مانند گوشت گاو، غذاهای کنسروی، غذاهای فرآوری‌شده و نوشیدنی‌های گازدار، پرهیز کنند.

مدیریت استرس را بیاموزید

استرس، یکی از عوامل اصلی بروز افسردگی است. تکنیک‌های آرام‌سازی، مانند مدیتیشن، تنفس عمیق، یوگا و ماساژ، به کاهش استرس و پیشگیری از افسردگی کمک می‌کنند. توصیه می‌شود افراد تکنیک‌های مدیریت استرس را یاد بگیرند و به طور منظم آن‌ها را تمرین کنند.

بهتر است افکار منفی را شناسایی شده و با افکار مثبت جایگزین شود.